Depo Araç ve Malzemeleri Nelerdir ?

Öncelikle Lojistik sektöründe özellikle operasyonel iş pozisyonlarında çalışan kişilerin bilmesi yada aşina olmanız gereken bazı kavramlar olduğuna inanıyorum.

Bunlar ana hatlarıyla bir depoda karşılaşabileceğiniz bazı araç ve malzemelerdir.;

• Ambalajlama Malzemeleri
• El Terminalleri ve Depo Yazılımları
• Forkliftler, Transpaletler ve Vinçler
• Paletler ve Konteynerler

Şimdi bu malzeme ve ekipmanları çok detaylarından bahsetmeden (ki daha sonra tek tek anlatılacak) açıklamaya çalışalım.

1) AMBALAJ MALZEMELERİ

Günlük yaşantımızda sıkça karşılaştığımız ambalaj malzemesinin lojistik için önemi büyüktür, lojistik operasyonlara konu olan ürünlerin korunması, taşınması, depolanması ve dağıtımını kolaylaştıran bir etken olup çeşitli malzemelerden (plastik, cam, metal, kağıt gibi) üretilebilmektedir. 

Ambalajlama aynı zamanda kendinizi tüketiciye ifade etmenin en sade ve doğal yoludur, firmanın vitrini konumundadır, ayrıca tüketiciler ürünler hakkında önemli bilgiler almak isteyebilir. Ambalaj bu bilgileri (üretim tarihi, son kullanma tarihi, fiyat, boyutlar, içerik, onaylı olup olmadığı gibi) tüketiciye aktarmak için bir araç görevi de görebilmektedir. 

Ambalajlar çeşitli fonksiyonlara sahiptirler. Bunlar;

1) Koruma Fonksiyonu

•  Fiziksel Koruma
•  Kimyasal Koruma

2) Satış Fonksiyonu

3) İletişim Fonksiyonu

4) Kolaylık Fonksiyonu

•  Taşıma Kolaylığı
•  Kullanım Kolaylığı
•  Depolama Kolaylığı

2) EL TERMİNALLERİ VE DEPO YAZILIMLARI

El terminalleri depolama operasyonları için olmazsa olmaz ekipmanlardan biridir. Otomasyon sayesinde insan kaynaklı hataları en aza indirgenmesini sağlamaktadır.

El terminalleri ürün kabul, raf sayım, sevkiyat, rafta fiyat kontrolü, rafta alım siparişi için kullanılabilir.

• Hassas cihazlar olup düşme ve darbelere karşı dikkatli olunmalıdır.
• Kullanılan fiziki ortamın koşulları iyi tespit edilmeli ve zarar verici maddelerden uzak tutulmalıdır. (Işık, ısı, su gibi)
• El terminallerinin lazerleri göze tutulmamalıdır.

Depo yazılımları ise çok geniş kapsamlıdır. Depolarda bulunan her ürün yada ürün grupları lokasyonları ile beraber tanıtılmalıdır. Ürünler detaylı şekilde kimliklendirilip, ürün özellikleri (ağırlık, hangi birimden hesaplanacağı (adet, koli vs), stok bilgisi, tehlike durumu gibi) yazılıma tanıtılmalıdır.

Yazılımda başlıca olabilecek tanıtım bilgileri;

• Kullanıcı tanımlamaları
• Ürün tanımlamaları
• Müşteri tanımlamaları
• Tedarikçi tanımlamaları
• Depo tanımlamaları
• Lokasyon tanımlamaları

Ayrıca genel anlamda bakıldığında, çoklu dil desteği, filtrelemeler, detaylı aramalar, kısayol tuşları, raporlama imkanı, mesajlaşma imkanı gibi özellikleri olabilmelidir.

3) FORKLİFTLER, TRANSPALETLER VE VİNÇLER

Forkliftler hemen hemen birçok üretim işletmesinde ve lojistik firmalarının depolarında kullanılan, bir yükü kaldırmak ve istiflemek için kullanılan araçlardır.

Forkliftlerin yükleri kaldırabilmek için çatala benzeyen kolları bulunmaktadır. Bu kollar sayesinde taşıma, kaldırma gibi işlemleri yapabilmektedirler.

Forkliftler, Milli Eğitim Bakanlığından onaylı sertifika sahibi kişiler tarafından kullanılmaktadır. Operatör kullandığı forkliftten işletmenin kuralları doğrultusunda sorumludur ve belli görevleri bulunmaktadır. Ana hatlarıyla bu görevler;

• İş için gerekli tüm hazırlıkların yapılması
• Forkliftin bakım ve onarımının yapılması
• Yükleme ve boşaltma işlemlerinin yapılması

şeklinde sıralanabilir.

Transpaletler  yükleri fabrika içinde paletler aracılığı ile taşıyan araçlardır. İndirip kaldırma hızının ayarlanması sayesinde hassas yüklerinde taşınmasını da sağlamaktadır. 

Transpaletler ihtiyaç doğrultusunda çeşitlilik göstermektedir. Bunlar;

• Standart Transpaletler
• Yengeç Transpaletler
• Frenli Transpaletler
• Uzun ve Kısa Çatallı Transpaletler
• Galvaniz Kaplı Transpaletler
• Paslanmaz Çelik Transpaletler
• Manuel/Hidrolik Kaldırmalı Transpaletler
• Tartı Sistemli Transpaletler
• Akülü Transpaletler

Vinçler lojistik sektöründefarklı şekillerde kullanılmakta olup, hareket kabiliyetleri ve kaldırma kabiliyetlerine göre çeşitlilik göstermektedir.

4) PALETLER VE KONTEYNERLER

Paletler lojistik operasyonlarda yüklerin istiflenmesi ve ambalajlanmasında kullanılarak taşınmaya hazır hale getirmektedir. Forklift çatalları vasıtasıyla paletlerin ızgaraları arasına girmekte ve yükü kolaylıkla hareket ettirmektedirler. Paletler yükler ölçü olarak nasıl olursa olsun (adet, boy, kilo vs) yüklerin ortam bir birimde standartlaştırılmasını sağlamaktadır. Paletlerin ana işlevi taşınacak olan malzemelerin belirli bir boyut ve hacimde taşınıp, korunmasını sağlamaktır. Paletler malzemelerin uygun miktarda ve doğru zamanda taşınması için önemli ekipmanlardandır ve belli standartları vardır (Detaylardan ayrı bir konu başlığı olarak bahsedilecektir).

Paletler çeşitli malzemelerden yapılabilmektedir. Bunlar;

• Ahşap
• Sunta 
• Ondüle Fiber
• Plastik ve Metaller

Paletler; 

• İki Taraflı Paletler
• Dört Taraflı Paletler
• Kirişli Paletler
• Blok Paletler

şeklinde sınıflandırılmaktadır.

Konteynerler dış ticaret ile ilgili firmaların tarafından kullanılan yaygın araçlardır. Dayanıklılığı nedeniyle zorlu taşıma operasyonlarının etkinliğini arttırmaktadır. Standart boyutlarda, kapalı şekilde, yüklemeye elverişliliği açısından kullanılabilirdir. Ayrıca paletlerde olduğu gibi yükleri standart birimler haline getirebilmektedir.

Konteynerler üretildikleri malzemelere göre;

• Çelik Sacdan Yapılan Konteynerler
• Alüminyumdan Yapılan Konteynerler
• Kontrplak Konteynerler

Kullanım şekillerine göre;

• Parça (kuru) Yük Konteynerleri
• Dökme Yük (bulk) Konteyneler
• İzole (insulated) Konteynerler
• Özel Amaçlı Konteynerler

(TÜM BAŞLIKLAR İLE İLGİLİ DETAYLI OLARAK AYRI KONULAR AÇILACAKTIR. KONULAR BURADA BELLİ BAKIŞ AÇILARININ SAĞLANMASI İÇİN BASİT ŞEKİLDE İZAH EDİLMİŞTİR.)