Poka-Yoke (Hata Önleme) Nedir ?

Poka-Yoke (Hata Önleme), yalın üretimin uygulanmasında kullanılan tekniklerden biridir. Yapılan işleri hatasızlaştırmak için kullanılabilir. Sıfır hatalı veya en azından ortaya çıkacak bir hatanın mutlaka anlaşılıp, gerekli düzeltmelerin yapılabileceği bir süreç tasarımıdır.

Başka bir tanımla ise ürün dizaynının üretim prosesinde hataya sebebiyet vermeyecek ve hatasız bir şekilde yapmaya çalışmak anlamında kullanılabilir. POKA, kaza ile herkesin yapabileceği hata anlamına gelirken, YOKE ise korumak, azaltmak ve sakınmak anlamlarında kullanılır.

Poka-Yoke (Hata Önleme) yöntemi Dr. Shingo tarafından oluşturulmuştur. Bu yöntem yanlış gidebilecek her süreç için uygulanabilmektedir. Poka-Yoke'de (Hata Önleme) iki türlü sistem bulunmaktadır. Bunlar;

• Kontrol Sistemleri: Proses durdurulur, sistemin kaldığı yerden tekrar işleyebilmesi için geri beslemeye gereksinimi bulunmaktadır.
• Uyarı Sistemleri: Operatörü uyararak, sistemin geri beslemeye ihtiyacı olduğunu bildirmektedir.

Ayrıca sistemlerde önleyici ve engelleyici üç çeşit Poke-Yoke tanımlanmaktadır. Bunlar;

• Temas Metodu, üretilen ürünün şekil, renk ve diğer fiziksel özelliklerine göre hayat ayrıştırmaktadır.
• Sabit Değer Metodu, belirli sayılarda hareket yapılmadığı zamanlarda operatörü uyarmaktadır.
• Hareket Adım Metodu, belirli sıradaki işlemlerin adım adım sırayla yapılıp yapılmadığını kontrol etmektedir.